W piątkowe popołudnie (8.10) w Tucholskim Ośrodku Kultury odbyło się uroczyste ogłoszenie wyników Konkursu Współczesnej Sztuki Ludowej w Borach Tucholskich. Prace rękodzielników można oglądać na sali wystaw TOK.
Protokół z posiedzenia jury Konkursu Współczesnej Sztuki Ludowej w Borach Tucholskich 2021 z dnia 27 września 2021 r. w Tucholi
Przedmiotem Konkursu Współczesnej Sztuki Ludowej w Borach Tucholskich 2021 są następujące dziedziny sztuki ludowej: rzeźba w drewnie i płaskorzeźba; ptaszki i zabawki drewniane; haft kaszubski tradycyjny (różne szkoły); czepce i strój ludowy; plecionka; malarstwo na szkle i drzeworyt.
W konkursie wzięło udział 46 twórców ludowych, niektórzy startowali w kilku kategoriach. Zgłoszono 124 prace, z których wszystkie zakwalifikowano do konkursu. Ilość prac w poszczególnych kategoriach przedstawia się jak niżej:
- w kategorii rzeźba w drewnie i płaskorzeźba 13 prac
- w kategorii ptaszki, zabawki drewniane 15 prac (9 ptaszków, 6 zabawek)
- w kategorii haft kaszubski tradycyjny (różne szkoły) 53 prace
- w kategorii czepce, strój ludowy 16 prac (10 czepców, 2 torebki haftowane jak czepce, 2 stroje złożone z różnych elementów, 2 oddzielne elementy ubioru)
- w kategorii plecionka 9 prac
- w kategorii malarstwo na szkle i drzeworyt 18 prac (16 obrazów na szkle, 2 drzeworyty)
Skład komisji konkursowej (jury):
- Kinga Turska-Skowronek – etnograf, kierownik Działu Gospodarki i Rzemiosł w Muzeum Etnograficznym im. M. Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, przewodnicząca jury;
- Maria Flinik-Huryn – etnograf, kierownik Działu Etnografii w Muzeum Okręgowym im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy;
- Ewa Gilewska – etnograf, pracownik Oddziału Etnografii w Muzeum Narodowym w Gdańsku.
Jury zebrało się w dniu 27.09.2021 w Tucholskim Ośrodku Kultury. Jury stwierdziło, iż jedno godło nie spełnia warunków regulaminu i podjęło decyzję o jego zmianie.
Jury po dokonaniu oceny prac indywidualnych twórców, biorąc pod uwagę regulamin konkursu, kryteria zgodności z tradycją regionu i wartość artystyczną, wytypowało laureatów – przyznało następujące nagrody:
Kategoria rzeźba w drewnie i płaskorzeźba:
I nagroda – 500 zł
Zygmunt Kędzierski, Przymuszewo
II nagroda – 300 zł
Włodzimierz Ostoja-Lniski, Czersk
III nagroda – 200 zł
Leszek Baczkowski, Frank
Kategoria ptaszki, zabawki drewniane
I nagroda – 500 zł
Agnieszka Warszynska, Tuchola
II nagroda – 300 zł
Artur Warszynski, Tuchola
III nagroda – 200 zł
Leszek Baczkowski, Frank
Kategoria haft kaszubski tradycyjny (różne szkoły)
I nagroda – 500 zł
Bogumiła Błażejewska, Tuchola
II nagroda – 300 zł
Krystyna Jeneralska, Tuchola
Halina Sala, Tuchola
Maria Sala, Tuchola
III nagroda – 200 zł
Ewa Siekierska, Tuchola
Elżbieta Dylewska, Tuchola
Anna Przytarska, Bralewnica
Wyróżnienie – 150 zł
Hanna Kozłowska, Tuchola
Iwona Lewandowska, Tuchola
Marianna Weilandt, Tuchola
Danuta Landmesser, Tuchola
Barbara Rożniak, Tuchola
Anna Kopiszka, Tuchola
Kategoria czepce, strój ludowy:
I nagroda – 500 zł
Helena Pawłowska, Chojnice
II nagroda – 300 zł
Halina Sala, Tuchola
Krystyna Badtke, Tuchola
III nagroda – 200 zł
Krystyna Jeneralska, Tuchola
Marianna Weilandt, Tuchola
Wyróżnienie – 150 zł
Alojza Zaremba-Lipińska, Tuchola
Kategoria plecionka:
I nagroda – 500 zł
Anna Przytarska, Bralewnica
II nagroda – 300 zł
Hanna Behrendt, Wierzchucin
III nagroda – 200 zł
Henryk Tyda, Legbąd
Kategoria malarstwo na szkle i drzeworyt
I nagroda – 500 zł
Włodzimierz Ostoja-Lniski, Czersk
II nagroda – 300 zł
Zygmunt Kędzierski, Przymuszewo
Franciszka Kędzierska, Przymuszewo
Anna Przytarska, Bralewnica
III nagroda – 200 zł
nie została przyznana
Wyróżnienie – 150 zł
Tomasz Nejman, Tuchola
Uwagi i wnioski jury:
Jury zwróciło uwagę, iż od wielu już lat w konkursach sztuki ludowej Borów Tucholskich najliczniejszy jest udział artystek hafciarek. Adekwatnie najliczniej reprezentowane są prace w kategoriach hafty, czepce i strój ludowy. W tych dziedzinach jest największa konkurencja. W związku z tym jury proponuje, aby w przyszłych konkursach zwiększyć pulę nagród na prace hafciarskie.
Wśród nadesłanych na tegoroczny konkurs prac hafciarskich przeważały obrusy, bieżniki i serwetki – bielizna stołowa a także współczesne haftowane chusty i poduszki. Więcej niż w roku poprzednim było czepców („złotnic”), pojawiły się także torebki, haftowane tą samą techniką co czepce. Nadesłano także części stroju tzw. świetlicowego. Prace, a zwłaszcza obrusy, chusty i poduszki charakteryzują się świetnym poziomem technicznym i dobrymi kompozycjami z ciekawym doborem wzorów.
Dobrym zjawiskiem jest tworzenie tradycyjnych czepców – „złotnic”. Ta tradycyjna sztuka jest niezwykle trudna i pracochłonna, dlatego też bardzo cieszy osiągnięcie dobrego poziomu zarówno wykonania jak i adaptacji starych wzorów.
W kategorii rzeźba udział wzięło tylko 5 twórców. W większości prezentowali wysoki poziom. Ich rzeźby zwracają uwagę ciekawą tematyką, kolorystyką, wysokim poziomem technicznym wykonania. Nawiązują w większości do tradycyjnej rzeźby sakralnej.
W kategorii ptaszki i zabawki wyróżniono prace twórców kontynuujących tradycje rzeźbiarskiego przedstawiania ptaków i zabawek. Uwagę zwracają oryginalne formy i staranne wykonanie, a także w przypadku zabawek odwołanie do tradycyjnych form ruchomych. Cieszy też fakt, iż w tej kategorii pojawili się nowi twórcy.
Najwyżej ocenione prace w kategorii plecionkarstwo charakteryzują się użyciem korzeni sosny, zostały świetnie wykonane technicznie (technika spiralna). Tradycyjne formy prezentują także bardzo dobre prace z jałowca i korzenia sosny wykonane w technice żeberkowo-krzyżowej.
W kategorii malarstwo na szkle i drzeworyt nadesłane prace prezentują bardzo dobry poziom, a stylistyką w większości nawiązują do regionalnego, tradycyjnego malarstwa na szkle.
Jury stwierdza niezmiennie wysoki poziom konkursu oraz jego ważną rolę w kontynuowaniu tradycyjnej sztuki ludowej Borów Tucholskich. Stwarza to szansę na zachowanie kultury ludowej regionu Borów Tucholskich.
Partnerzy honorowi: marszałek województwa kujawsko–pomorskiego Piotr Całbecki, starosta tucholski Michał Mróz i burmistrz Tucholi Tadeusz Kowalski.
Partnerzy: Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi, Bank Spółdzielczy w Tucholi i Przedsiębiorstwo Komunalne w Tucholi.