Borowiackie Towarzystwo Kultury

„Małe Ojczyzny uczą żyć w Ojczyznach Wielkich...”

ks. Janusz Pasierb

Borowiackie Towarzystwo Kultury w Tucholi

Borowiackie Towarzystwo Kultury w Tucholi jest najstarszym stowarzyszeniem kulturalnym, działającym na terenie Tucholi już od 1963 r. Do 2008 r. BTK było oddziałem Kujawsko – Pomorskiego Towarzystwa Kulturalnego. Od 2009 r. BTK działa samodzielnie.

Towarzystwo prowadzi działalność w zakresie upowszechniania kultury, promocji regionu, edukacji regionalnej oraz wszelką inną działalność mieszczącą się w zakresie opracowanego Statutu, współpracując z administracją samorządową, Miejską Biblioteką Publiczną, Tucholskim Ośrodkiem Kultury, Muzeum Etnograficznym w Toruniu, Muzeum Borów Tucholskich, Lokalną Grupą Działania „Bory Tucholskie”, Fundacją Współpracy Polsko-Niemieckiej, Fundacją „Naji Goche”, z placówkami naukowymi( Instytut Etnologii i Antropologii Kultury – Zakład Etnologii Polski i Europy Uniwersytetu Łódzkiego, Instytutem Dialektologii Uniwersytetu Warszawskiego), placówkami oświatowymi i stowarzyszeniami kulturalnymi w regionie, w kraju i za granicą.

Towarzystwo pozyskuje środki finansowe poprzez uczestniczenie w konkursach ofert na działalność w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego, upowszechniania kultury, promocji regionu, z fundacji i od sponsorów.

BTK jest organizatorem lub współorganizatorem następujących świąt, uroczystości i imprez, które na stałe wpisane są do kalendarza kulturalnego regionu:

  • Święta Patronki Tucholi
  • Biesiad Twórców
  • Wystaw Twórczości Ludowej
  • Widowisk plenerowych - o tematyce związanej z historią miasta - 8
  • Premier Kabaretu „Zajączek”
  • Konkursów Fotograficznych i Literackich
  • Międzynarodowych Sympozjów i Plenerów Malarskich

BTK wielką rolę przywiązuje do edukacji regionalnej. W tym zakresie zorganizowało (2003, 2004) dla nauczycieli, animatorów kultury oraz pracowników placówek upowszechniania Warsztaty Edukacji Regionalnej, dzięki którym 150 osób z regionu mogło aktywnie zapoznać się z kulturą ludową, tradycyjną i dawnym folklorem Borów Tucholskich. Opracowano wówczas program warsztatów, który obejmował zagadnienia z zakresu historii, kultury materialnej i duchowej, etnografii i etnologii, realizowany w różnych formach, głównie przez seminaria, pokazy, ćwiczenia, wycieczki i zajęcia praktyczne. Uczestnicy otrzymali materiały dydaktyczne (tzw. „pomocnik dla nauczyciela”) dostosowane do szczebla edukacji wraz ze wskazówkami metodycznymi, tematykę godzin do dyspozycji wychowawcy klasowego oraz założenia programowe „Dziedzictwo kulturowe Borów Tucholskich”, które stały się później pomocnym materiałem do opracowanych przez nauczycieli programów autorskich. Prowadzący wówczas zajęcia służą zawsze, jeśli tylko taka potrzeba, pomocą nauczycielom, którzy z pasją realizują swoje programy autorskie. Najczęściej są to przedszkola i szkoły podstawowe na szczeblu edukacji wczesnoszkolnej. Uczestniczenie w tych zajęciach jest za każdym razem nie tylko kolejnym doświadczeniem, ale też przyjemnością. Od kilku lat organizowane przez Muzeum Borów Tucholskich warsztaty o tematyce regionalnej cieszą się wielkim powodzeniem wśród nauczycieli. Zajęcia prowadzone w swojskiej atmosferze borowiackiej chaty przy udziale członków towarzystwa są dla dzieci nie lada przeżyciem. Ale ciekawie może być też w izbie lekcyjnej czy w sali przedszkolnej. Wszystko zależy od pomysłowości i wiedzy nauczyciela. Uczestnicząc w takich zajęciach nigdy nie można się nudzić.

Borowiackie Towarzystwo Kultury w ostatnich latach w ramach współpracy z Miejską Biblioteką Publiczną lub samodzielnie wydało następujące publikacje o tematyce regionalnej:

  • Kozłowski W., Rzemiosło tucholskie na przestrzeni wieków
  • Ollick M., Wybitni. Niepospolici. Zasłużeni. Znani i nieznani, czasem zapomniani przedstawiciele regionu
  • Górecka A., Kościół św. Jana Nepomucena w Dąbrówce w parafii raciąskiej
  • Bukowski E., Sporny J., Zajączkowe śpiewanie
  • Tuchola. Gdy pożółkną fotografie...
  • Ollick M., Maltych i grapa. Tradycja, specjały kuchni i inne ciekawostki z Borów Tucholskich
  • Ollick M., Telegramy patriotyczne. Zapomniana tradycja
  • Ollick M., Od Adwentu do Adwentu. Doroczne obrzędy i zwyczaje w Borach
  • Ollick M., Legendy i powiastki z borowiackiej kastki
  • Zapiski Tucholskie. Rocznik społeczno - kulturalny (nr1/2005, nr 2/2006, nr 3/2007, nr 4/2008), nr 5- 6/2011
  • Kalendarz Borowiacki na 2013 rok
  • Bory słowem malowane. Pokłosie V Konkursu Literackiego BTK
  • Opowieści z tej Ziemi. Pokłosie VI Konkursu Literackiego BTK
  • Dla ludzi, dla miasta i regionu. Borowiackie Towarzystwo Kultury w Tucholi 1963 - 2013
  • Posłaniec Św. Małgorzaty. Jednodniówka z okazji św. patronki Tucholi (2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013)
  • Na bulwy czas. Gazeta okolicznościowa z okazji „Żywego Skansenu”- imprezy plenerowej w Muzeum Etnograficznym w Toruniu.

Nagrody i wyróżnienia:

  1. Nagroda Burmistrza dla M. Ollick (2005), Józef Sporny (2009), M. Ollick i M. Weilandt (2011).
  2. Stypendium Artystyczne Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego dla M. Ollick (2008, 2009).
  3. Skra Ormuzdowa 2008 dla M. Ollick.
  4. III Nagroda za Opracowanie Edytorskie Książki M.Ollick Maltych i Grapa...(IX Targi Książki Kaszubskiej i Pomorskiej „Costerina 2008”).
  5. Wyróżnienie dla M. Ollick za książkę Telegramy patriotyczne. Zapomniana tradycja (IX Targi Książki Kaszubskiej i Pomorskiej „Costerina 2008”).
  6. Twórczynie ludowe uczestniczące w konkursach sztuki ludowej zostają rokrocznie nagradzane i wyróżniane, a całe środowisko tucholskich twórczyń – hafciarek uznane jest na całym Pomorzu jako zagłębie haftu kaszubskiego. Posiadają weryfikacje artystyczne upoważniające do tytułu Twórca Ludowy.
  7. „Rodzynki z pozarządówki” za rok 2010 dla Borowiackiego Towarzystwa Kultury w Tucholi.

Borowiackie Towarzystwo Kultury jest stowarzyszeniem, które swą działalnością na wielu płaszczyznach wzbogaca kulturę regionu i jest jej propagatorem. Dzięki wielu sojusznikom i przy ich wsparciu, towarzystwo realizuje swoje statutowe cele pro publico bono i non profit.